Yerdəyişmə. Yol

 Yerdəyişmə. Yol 

Cismin başlanğıc və son vəziyyətlərini birləşdirən istiqamətlənmiş düz xətt parçasına yerdəyişmə deyilir. 

Yerdəyişmə 

        -  vektorial kəmiyyətdir: həm ədədi qiymətə həm də ki istiqamətə malikdir. 
        -  əsasən  hərfi ilə işarə edirlər, 
        -  ölçü vahidi:

[s]= 1 m. 

        -  ölçü cihazı: xətkeş və ya ölçü lenti.

Cismin hərəkəti zamanı cızdığı xəttə trayektoriya deyilir. Trayektoriyanın uzunluğu yol adlanır. 

Yol 

        -  skalyar kəmiyyətdir: yalnız ədədi qiymətə malikdir.
        -  əsasən s və ya l hərfi ilə işarə olunur.
        -  ölçü vahidi 

[s]=1 m. 

        -  ölçü cihazı: xətkeş və ya ölçü lenti.

Yolun və yerdəyişmənin bir birindən fərqli olan xassələri.

        -  Yol – skalyar, yerdəyişmə isə vektorial kəmiyyətdir.
        -  Hərəkət zamanı yerdəyişmə sıfıra bərabər ola bilər, lakin yol həmişə sıfırdan fərqlidir. Əgər cisim hərəkətə başladığı nöqtəyə qayıdırsa, onda yerdəyişmə sıfıra bərabər olur: .
        -  Hərəkət zamanı yerdəyişmənin modulu yoldan böyük ola bilməz: . 

Əgər cismin hərəkəti bir düz xətt üzrə eyni istiqamətdədirsə, onda yerdəyişmənin modulu yola bərabərdir 

. 

        -  Hərəkət zamanı yol həmişə artır, yerdəyişmə isə həm arta, həm də ki azala bilər.

Tutaq ki А(х­0,у0) nöqtəsi – cismin başlanğıc kordinatları, В(х,у) nöqtəsi isə cismin son kordinatları. 

Onda:

• cismin yerdəyişməsi:

• cismin yerdəyişməsinin Ox oxuna proyeksiyası:

sx=x–x0.

• cismin yerdəyişməsinin Oy oxuna proyeksiyası:

sy=y–y0.

• cismin son koordinatları:

• yerdəyişmənin modulu: