Səs dalğaları ilə obyektlərin havada hərəkəti — akustik levitasiya.
🔊
Səs dalğaları əşyaları havada saxlaya bilərmi?
Əgər kimsə desə ki, “Musiqi ilə bir cismi havada saxlamaq olar”, çox güman inanmazsan. Amma akustik levitasiya adlı bir fiziki hadisə var ki, bu, məhz bunu mümkün edir. Və bu artıq yalnız laboratoriya effekti deyil — real texnologiyalara yol açır!
Akustik Levitasiya nədir?
Akustik levitasiya — çox güclü səs dalğaları ilə obyektlərin havada saxlanılması texnikasıdır. Bu zaman hava içində səs dalğalarının yaratdığı təzyiq düyünləri bir növ “görünməz əl” kimi çıxış edir və yüngül obyektləri (damlalar, toz hissəcikləri, hətta kiçik böcəklər) havada saxlaya bilir.
Necə işləyir?
- Dinamiklər (səs mənbələri) qarşılıqlı yerləşdirilərək sabit səs dalğası sahəsi yaradılır.
- Bu sahədə “düyün nöqtələri” meydana gəlir — yəni hava təzyiqinin dəyişmədiyi nöqtələr.
- Obyektlər bu nöqtələrdə sanki “asılı qalır”.
Tətbiq sahələri
Akustik levitasiya artıq bir sıra elmi və texnoloji sahədə istifadə olunur:
- Əczaçılıq sənayesində: Dərman hissəciklərinin birləşmədən hazırlanması üçün.
- Təmiz mühitlərdə (nanosəviyyəli eksperimentlərdə): Maddəyə toxunmadan hərəkət etdirmək.
- Kosmik texnologiya: Aşağı cazibə mühitlərində təcrübə aparmaq üçün.
Qeyd
2023-cü ildə Yaponiya və İsveçrəli alimlər 2D səs dalğaları sahəsində istənilən istiqamətdə obyektləri hərəkət etdirməyə nail oldular. Bu o deməkdir ki, akustik levitasiya təkcə sabit saxlama deyil, istiqamətlənmiş hərəkət məqsədi ilə də istifadə oluna bilər!
Səs — sadəcə eşitdiyimiz bir hadisə deyil. Əgər onu düzgün istifadə etsək, hətta havada əşyaları hərəkətə gətirə bilərik.
